De Jerusalembuurt in Nijmegen heeft de afgelopen tijd een verandering ondergaan. Van karakteristieke witte woningen die na de Tweede Wereldoorlog in rap tempo werden neergezet, is de wijk nu uitgegroeid tot een duurzame en toekomstbestendige plek. Alles is op de schop gegaan. Zowel de woningen als de inrichting van de openbare ruimte. Wij spraken met Bart Meekes, projectleider bij Dusseldorp Infra, Sloop en Milieutechniek, die ons een inkijkje gaf in de uitdagingen, hoogtepunten en samenwerkingen rondom dit project.
Ontdek onze productenBart vertelt dat de gemeente Nijmegen hoge ambities heeft op het gebied van duurzaamheid: “Nijmegen staat natuurlijk al bekend als een vooruitstrevende stad, helemaal sinds ze in 2018 de Green Capital Award wonnen. Dat wilden we ook laten zien in de Jerusalembuurt. We hebben niet alleen gekeken naar de huizen zelf, maar echt naar het totaalplaatje: van straten en stoepen tot de manier waarop we regenwater afvoeren.”
Volgens Bart was het oorspronkelijke woningbestand sterk verouderd. “Talis had al plannen gemaakt voor de sloop en nieuwbouw van de huurwoningen. De bewoners wisten dat ze tijdelijk elders moesten wonen, waarna ze hun intrek zouden nemen in een gloednieuwe, energiezuinige woning. Toen wij erbij kwamen, zijn we gaan kijken hoe we de buitenruimte zo konden inrichten dat de hele wijk toekomstbestendig wordt.”
Omdat de openbare ruimte opnieuw werd ingericht, moesten de bewoners weten wat er zou veranderen in hun straat. Bart: “Je kunt iemand wel een plattegrond laten zien, maar als je niet gewend bent om zulke tekeningen te lezen, is dat vaak lastig. Daarom hebben we 3D-visualisaties ingezet, zodat je met eigen ogen kunt zien hoe het eruit komt te zien. Dat werkte echt goed. Bewoners kregen hierdoor een realistisch beeld van de nieuwe wijk en konden gerichte vragen stellen. Samen met een betrokken bewonersgroep hebben we vooraf problemen opgelost en door middel van co-creatie een maakbaar ontwerp gemaakt.”
De samenwerking met woningcorporatie Talis en de gemeente Nijmegen verliep soepel, zegt Bart. “Talis had de bewoners al vroeg voorbereid en de gemeente had duidelijke ambities neergelegd. Wij hebben dat vertaald naar een praktisch ontwerp en vervolgens de uitvoering geregeld. Iedereen wist waar ‘ie aan toe was en dat maakt het proces een stuk vlotter. Natuurlijk gaat er nog steeds af en toe wat mis, maar doordat we korte lijntjes tussen de bewoners en andere stakeholders hadden, waren deze goed op te lossen”.
Opvallend aan de nieuwe straten is dat er nauwelijks nog asfalt te vinden is. Bart legt uit: “Asfalt sluit de grond helemaal af, wat niet bijdraagt aan een gezonde waterhuishouding. We hebben daarom gekozen voor klinkers en ook zo’n 700 m2 Stabilizer, een waterdoorlatende halfverharding. In totaal hebben we zo’n 75.000 kilo Stabilizer gebruikt. Dat is een flinke hoeveelheid, maar het resultaat mag er zijn: regenwater kan nu direct in de bodem zakken. Dat is beter voor de grondwaterstand en ontlast het riool.”
Hij wijst ook op de helling in de wijk: “Jerusalem ligt iets hoger aan één kant. Door de straten en goten slim in te richten, voeren we regenwater af zonder dat het overlast geeft. Schoon water hoeft bovendien niet meer door het vuilwaterriool, maar kan via een poreus riool de bodem in. Zo blijft het geheel veel duurzamer en blijft de bodem langer vochtig voor bomen in de steeds drogere zomers.”
Een ander deel van het verhaal is de verbetering van de bodemkwaliteit. “Vaak haal je grond weg en voer je die af, waarna je nieuwe aarde aanbrengt. Maar dat kost een hoop geld en is niet zo milieuvriendelijk”, vertelt Bart. “Er is een speciale verrijkingsmix toegevoegd aan het zand, waardoor er weinig afgevoerd hoefde te worden. De grond is nu gezond genoeg voor bomen en beplanting, die straks voor verkoeling en een toekomstbestendiger traatbeeld zorgen.”
Volgens Bart staat het aanplanten van groen door DonkerGroen momenteel op de rol: “De huizen en straten zijn in de basis klaar, maar de gemeente is nog bezig met het plaatsen van bomen, struiken en ander groen. De finishing touch. Het is mooi om te zien dat de buurt weer gaat leven.”
Bart kijkt tevreden terug op het project. “Zo’n grootschalige vernieuwing levert natuurlijk overlast op, maar doordat we de bewoners goed hebben meegenomen en wij regelmatig hebben gecommuniceerd, ontstond er begrip. Mensen zien dat hun buurt erop vooruitgaat. Nu de bewoners hun nieuwe woningen hebben betrokken, merk je dat ze trots zijn: het ziet er mooi uit, het is duurzaam en je weet dat het voor de komende jaren echt goed zit.”
Hij voegt toe dat de Jerusalembuurt een voorbeeld is voor andere projecten in Nijmegen. “We hebben hier laten zien dat je met doordachte keuzes en innovaties, de wateroverlast kunt beperken, de levensduur van de bestrating kunt verlengen én een groenere wijk kunt creëren. Dat gaat verder dan alleen een nieuw laagje asfalt. Het is een totaalplan.”
Met het afronden van de laatste groenwerkzaamheden, staat de Jerusalembuurt op het punt om definitief haar nieuwe gezicht te tonen. “Als projectleider ben ik best trots op wat we hier hebben neergezet”, besluit Bart. “De combinatie van energiezuinige woningen, slimme waterafvoer en duurzame materialen in de buitenruimte zorgt voor een wijk waar je als bewoner prettig kunt wonen. Het is voor mij de ultieme bevestiging dat samenwerking tussen bewoners, gemeente, corporatie en aannemer echt het verschil maakt. Want pas als je iedereen aan boord hebt, kun je zo’n participatieproject succesvol afronden (SDG17).”
Met een diepgeworteld geloof in de principes van de circulaire economie, zet ecoDynamic zich in voor het bieden van oplossingen die weinig tot geen impact hebben op moeder aarde. Vanuit onze missie en visie richten wij ons op het creëren van toekomstbestendige oplossingen die esthetisch aantrekkelijk zijn, van hoge kwaliteit, en gemaakt zijn met het gebruik van natuurlijke materialen. Wij bieden een diversiteit aan oplossingen, waaronder Stabilizer voor duurzame verharding, StabUp, Grass Parking voor groene evenemententerreinen, 100% Circulair & Cementloos beton, Stabilizer Basic en klimaatadaptieve oplossingen die bijdragen aan verkoeling binnen het stedelijke gebied.
Wil je meer weten over dit product? Ga naar deze pagina om meer te weten te komen of neem contact op via ons contactformulier.