Historisch Park Brakkenstein in Nijmegen is klaar voor de toekomst

Aan de rand van Nijmegen ligt Park Brakkenstein, een Rijksmonumentaal landgoed met monumentale gebouwen en parkaanleg dat ondanks de groeiende stad nog altijd zijn oorspronkelijke karakter heeft. Landschapsarchitect Evelien de Mey, vertelt hoe zij samen met Mariska de Boer van Groen Erfgoed Nu het park heeft klaargemaakt voor de toekomst, met respect voor het verleden én oog voor duurzame ontwikkeling.

De basisstructuur bleef, maar het beheer moest anders

Park Brakkenstein kent een rijke geschiedenis. Ooit ontworpen als sterrenbos voor de jacht, werd het in de loop der eeuwen omringd door woningen, een universiteit en sportvelden. “Wat bijzonder is, is dat de basisstructuur van het landgoed bewaard is gebleven”, vertelt Evelien. “Ondanks de stedelijke druk zie je de oorspronkelijke lijnen nog altijd terug.”

De vraag om een herstelvisie te maken, kwam vanuit de beheerafdeling van de gemeente Nijmegen. Er was geen integraal beheerplan meer en het park had te kampen met versnipperd onderhoud, aantastingen door evenementen en slijtage van paden en lanen. “We hebben toen samen met Groen Erfgoed Nu een waardestelling gemaakt”, legt Evelien uit. “Daarin bepaalden we wat écht behouden moest blijven en waar ruimte was voor vernieuwing.”

Ontwerpen met respect voor het verleden

De waardestelling werd de leidraad voor het ontwerp. Historische lijnen, zoals de zichtassen van het sterrenbos en karakteristieke lanen met beuken, kregen prioriteit in het herstelplan. “We werkten als het ware met een filter”, zegt Evelien. “Was een element onderdeel van een laan, een bosstructuur of een open ruimte? Dan bepaalde dat wat ermee gebeurde.”

Een groot deel van het werk zat in de bomen. Door zieke bomen waren gaten gevallen in de lanen en het bos. Evelien: “We hebben na lang beraad met verschillende instanties gekozen voor selectief en gefaseerd herstel. Zo kunnen flora en fauna zich rustig aanpassen en blijft het park als rijksmonument herkenbaar.”

Balans tussen erfgoed en ecologie

Park Brakkenstein is niet alleen een rijksmonument, het ligt ook in een drinkwaterbeschermingsgebied. Dat bracht extra uitdagingen met zich mee; bijvoorbeeld een nog altijd lopende discussie over de herinrichting van parkeerplaatsen. Duurzaamheid speelde een grote rol in alle ontwerpkeuzes. Evelien werkte samen met haar partner Gert-Jan Lith, die voor de halfverharding bewust Stabilizer adviseerde: “We weten uit ervaring dat Stabilizer zorgt voor stevige, waterdoorlatende paden en goed toepasbaar tussen de laanbomen die aansluiten bij het historische karakter van het park.”

Van project naar doorlopend parkbeheer

Een belangrijke les die Evelien deelt, gaat over de manier van werken met erfgoed. “Bij veel projecten wordt eenmalig een groot budget vrijgemaakt, maar eigenlijk zou je gefaseerd moeten werken. Herstel van een historisch park is geen eenmalige klus; het is een proces dat vraagt om zorgvuldig beheer en continue bijsturing.”

Tijdens de excursie op 11 september 2025 zal Evelien de deelnemers meenemen door het park en zal zij laten zien waar keuzes zijn gemaakt en compromissen moesten worden gesloten. “Je ziet plekken waar we de oorspronkelijke structuur hebben teruggebracht en plekken waar nieuwe ingrepen nodig waren om het park toekomstbestendig te maken.”

Evelien deelt haar visie tijdens de excursie op 11 september 2025

Voor Evelien stopt het werk niet bij het opleveren van een ontwerp. “Dit project begon bij beheer en eindigt ook bij beheer. We denken dus mee over hoe het park gebruikt en onderhouden wordt, ook nu het herstelplan grotendeels is uitgevoerd.”

Samen met de NVTL (Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitecten) organiseert ecoDynamic een vakexcursie naar Park Brakkenstein. De eerste inschrijvingen zijn al binnen. We houden de groep bewust klein, zodat het voor iedereen overzichtelijk en waardevol blijft.

Wat kun je verwachten op 11 september?

Tijdens deze fietsexcursie laat Evelien niet alleen het eindresultaat zien, maar neemt ze je ook mee in de verhalen achter de ontwerpkeuzes. Je ontdekt waar historische structuren zijn hersteld, welke nieuwe oplossingen zijn toegepast en hoe ecologie, gebruik en behoud samenkomen in het ontwerp. Daarnaast zijn er meerdere sprekers én fietsen we langs bijzondere plekken in Nijmegen, waar je meer te horen krijgt over de achtergrond en visie.

Over ecoDynamic

Met een diepgeworteld geloof in de principes van de circulaire economie, zet ecoDynamic zich in voor het bieden van oplossingen die weinig tot geen impact hebben op moeder aarde. Vanuit onze missie en visie richten wij ons op het creëren van toekomstbestendige oplossingen die esthetisch aantrekkelijk zijn, van hoge kwaliteit, en gemaakt zijn met het gebruik van natuurlijke materialen. Wij bieden een diversiteit aan oplossingen, waaronder Stabilizer voor duurzame verharding, StabUp, Grass Parking voor groene evenemententerreinen, 100% Circulair & Cementloos beton, Stabilizer Basic en klimaatadaptieve oplossingen die bijdragen aan verkoeling binnen het stedelijke gebied.

Contact opnemen?

Wil je meer weten over dit product? Ga naar deze pagina om meer te weten te komen of neem contact op via ons contactformulier.